Hiện nay, tình hình bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đang bùng phát mạnh ở tại một số tỉnh lân cận, gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Trước tình hình đó, nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu của dịch bệnh, đồng thời chủ động trong công tác phòng, chống và kiểm soát dịch. UBND xã Tuệ Tĩnh đề nghị toàn thể nhân dân, hộ chăn nuôi theo dõi chặt chẽ tình trạng đàn lợn và nghiêm túc thực hiện các nội dung sau:
1. Đặc điểm của bệnh dịch tả lợn châu Phi
Bệnh Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra. Bệnh có đặc điểm lây lan nhanh và xảy ra ở mọi loài lợn (cả lợn nhà và lợn hoang dã), lợn ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng với tỷ lệ chết cao lên đến 100%.
Vi rút bệnh DTLCP có trong máu, cơ quan, dịch bài tiết từ lợn nhiễm bệnh DTLCP, có sức đề kháng cao, có khả năng chịu được ở nhiệt độ thấp, tồn tại lâu trong lợn bệnh, các sản phẩm lợn bệnh, trong môi trường, dụng cụ chăn nuôi. Vi rút DTLCP lây nhiễm qua đường hô hấp và tiêu hóa của lợn, thông qua sự tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật thể nhiễm vi rút như: Chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ, đồ dùng, quần áo nhiễm vi rút và thức ăn thừa chứa thịt lợn nhiễm bệnh, có thể lây lan từ nơi có bệnh dịch sang nơi khác...Mặt khác thời tiết biến đổi bất lợi, tạo điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh phát triển, lây lan diện rộng.
Tuy nhiên, bệnh DTLCP không lây sang người, không gây bệnh cho các loài động vật khác.
2. Triệu chứng dịch tả lợn châu Phi
Bệnh DTLCP có thời gian ủ bệnh từ 3-15 ngày, ở thể cấp tính thời gian ủ bệnh chỉ từ 3-4 ngày.
+ Thể quá cấp tính: Lợn chết nhanh, không biểu hiện triệu chứng lâm sáng hoặc lợn sẽ nằm và sốt cao trước khi chết.
+ Thể cấp tính: Lợn sốt cao (400C-420C). Trong 2-3 ngày đầu tiên lợn không ăn, lười vận động, ủ rũ, nằm chồng đống, lợi thích nằm chỗ có bóng râm hoặc gần nước. Lợn có biểu hiện đau vùng bụng, lưng cong, di chuyển bất thường, một số vùng da trắng chuyển sang mầu đỏ, đặc biệt là ở vành tai, đuôi, cẳng chân, đa phần dưới vùng ngực và bụng, có thể có mầu sẫm xanh tím. Trong 1-2 ngày trước khi lợn chết, có triệu chứng thần kinh, di chuyển không vững, thở gấp, khó thở hoặc có bọt lẫn máu ở mũi, viêm mắt, nôn mửa, tiêu chảy đôi khi lẫn máu hoặc có thể táo bón, phân có chất nhầy và máu. Lợn sẽ chết trong vòng 6-13 ngày hoặc 20 ngày. Lợn mang thai có thể sẩy thai ở mọi giai đoạn. Tỷ lệ chết cao lên 100%. Lợn khỏi bệnh hoặc nhiễm vi rút thể mãn tính thường không có triệu chứng, nhưng chúng sẽ là vật chủ mang vi rút DTLCP trong suốt cuộc đời.
+ Thể á cấp tính: Lợn biểu hiện triệu chứng sốt nhẹ; hoặc sốt lúc tăng lúc giảm, giảm ăn, sụt cân, ủ rũ, ho khó thở, viêm khớp, đi lại khó khăn, lợn mang thai sẽ sẩy thai, lợn chết trong vòng 15-45 ngày, tỷ lệ chết khoảng 30-70 %. Lợn có thể khỏi hoặc bị bệnh mãn tính.
3. Cách phòng chống dịch tả lợn châu phi
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị bệnh DTLCP nhưng đã có vắc xin tiêm phòng, phòng được bệnh DTLCP. Vì vậy để bảo vệ đàn lợn và ngăn chặn bệnh DTLCP xâm nhiễm cần thực hiện nghiêm một số biện pháp cụ thể sau:
3.1. Khi chưa có bệnh
a. Đối với các hộ chăn nuôi
- Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi ,tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh cho đàn lợn (Đặc biệt là vắc xin DTLCP) khi đàn lợn đến tuổi tiêm .
- Mua con giống có nguồn gốc rõ ràng, được tiêm phòng đầy đủ, được kiểm dịch, được giám sát bệnh truyền nhiễm định kì và có kết quả âm tính. Không sử dụng con giống không rõ nguồn gốc. Khi nhập gia súc về nuôi và khi xuất bán gia súc phải khai báo với UBND xã (thông qua nhân viên thú y xã).
- Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi; không cho lợn ăn thức ăn thừa từ quán ăn, nhà hàng, khách sạn…; hạn chế khách tham quan, hạn chế cho thương lái vào khu vực chăn nuôi. Trong trường hợp phải đi vào chuồng nuôi cần phải thay trang phục và mang ủng hoặc giày dép của trại, đồng thời thực hiện tiêu độc khử trùng cho người, dụng cụ và phương tiện. Tại chuồng nuôi, cần vệ sinh, tiêu độc khử trùng ít nhất 1 lần/tuần. Đối với phương tiện vận chuyển lợn, sản phẩm của lợn, cần vệ sinh, tiêu độc khử trùng trước và sau khi ra, vào khu vực chăn nuôi.
- Thiện nghiêm túc “5 KHÔNG” theo đúng quy định của Luật thú y:
1/ Không giấu dịch
2/ Không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết
3/ Không giết mổ, tiêu thụ thịt lợn bệnh, lợn chết
4/ Không vứt lợn chết ra môi trường
5/ Không sử dụng thức ăn dư thừa chưa qua xử lý nhiệt
- Nghiêm cấm mọi hình thức vận chuyển, buôn bán, giết mổ, tiêu thụ lợn, sản phẩm của lợn nghi mắc bệnh, nghi mắc bệnh Dịch tả lợn Châu Phi.
b. Đối với cơ sở (hộ) giết mổ, chế biến thịt lợn:
- Phải thực hiện giết mổ lợn có nguồn gốc rõ ràng, nghiêm cấm không được giết mổ lợn khi nghi ngờ lợn có biểu hiện bị bệnh, thông tin cho nhân viên thú y xã biết khi nghi ngờ lợn mắc bệnh để kiểm tra xác minh và có biện pháp xử lý kịp thời.
-Tuân thủ các quy định về quản lý, vận chuyển, kiểm dịch vận chuyển buôn bán lợn và các sản phẩm của lợn.
c. Đối với người tiêu dùng:
Người tiêu dùng không nên mua và sử dụng các sản phẩm thịt gia súc (thịt lợn) không rõ nguồn gốc.
3.2. Khi có bệnh xuất hiện
- Khi phát hiện đàn gia súc có những biểu hiện của bệnh truyền nhiễm như sốt cao, bỏ ăn hàng loạt, ... hoặc gia súc có các triệu chứng điển hình của bệnh DTLCP như đã nêu ở trên, lợn chết không rõ nguyên nhân thì phải nhanh chóng báo cho trưởng thôn, nhân viên thú y xã, UBND xã, để kiểm tra, xác minh và xử lý kịp thời.
- Tiêu hủy đàn lợn nhiễm bệnh theo hướng dẫn của cơ quan Thú y .
- Không điều trị lợn bệnh, nghi mắc bệnh DTLCP. Phải thực hiện ngay các biện pháp xử lý ổ dịch, các biện pháp phòng, chống theo đúng quy định của Luật thú y và các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật.
4. Các hành vi nghiêm cấm trong công tác phòng, chống dịch, gồm:
- Giấu dịch (khi các hộ gia đình, cá nhân có lợn ốm, chết thì báo ngay cho trưởng thôn, nhân viên thú y xã để có biện pháp xử lý kịp thời).
- Mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết.
- Giết mổ, tiêu thụ thịt lợn bệnh, lợn chết.
- Vứt lợn ốm, lợn chết ra môi trường.
5. Xử lý vi phạm trong phòng chống dịch bệnh
Hành vi vi phạm trong phòng chống dịch bệnh được thực hiện theo Nghị định số 90/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 04/2020/NĐ-CP ngày 03/01/2020).
Nếu tổ chức, cá nhân nào cố tình vi phạm không chấp hành các hành vi đã nghiêm cấm nói trên thì bị xử lý như sau:
Điều 6. Vi phạm quy định chung về chống dịch bệnh động vật
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện vệ sinh, khử trùng, tiêu độc theo hướng dẫn của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y.
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Khai báo không đúng số lượng, khối lượng động vật mắc bệnh, chết, sản phẩm động vật nhiễm bệnh phải tiêu hủy với mục đích trục lợi;
b) Khai báo không đúng số lượng, khối lượng vật tư, hóa chất để phòng, chống dịch bệnh động vật với mục đích trục lợi;
c) Cung cấp thông tin không chính xác về dịch bệnh động vật cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành thú y hoặc nhân viên thú y cấp xã.
3. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với hành vi vận chuyển động vật mẫn cảm với dịch bệnh đã công bố và sản phẩm của chúng qua vùng có dịch bệnh động vật mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền nơi có dịch.
4. Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Tiêu hủy không đúng quy định hoặc không tiêu hủy động vật mắc bệnh, chết, sản phẩm động vật mang mầm bệnh thuộc diện phải tiêu hủy theo quy định của pháp luật;
b) Không chấp hành biện pháp xử lý bắt buộc động vật mắc bệnh, động vật có dấu hiệu mắc bệnh, sản phẩm của động vật mang mầm bệnh theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
5. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi vận chuyển động vật mắc bệnh, sản phẩm hoặc chất thải của động vật mang mầm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đang được công bố ra khỏi vùng có dịch khi không được phép của cơ quan quản lý chuyên ngành thú y có thẩm quyền.
5a. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 5 Điều này mà gây thiệt hại về tài sản có giá trị dưới 100.000.000 đồng.
5b. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 5 Điều này mà gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 100.000.000 đồng trở lên trong trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng có quyết định không khởi tố vụ án hình sự, quyết định huỷ bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định đình chỉ điều tra hoặc quyết định đình chỉ vụ án.”
UBND xã Tuệ Tĩnh cũng kêu gọi toàn thể nhân dân, các hộ chăn nuôi trên địa bàn tăng cường cảnh giác, chủ động phòng chống dịch bệnh động vật, DTLCP hạn chế tối đa nguy cơ làm phát sinh và lây lan dịch bệnh động vật ra diện rộng./
Mọi chi tiết liên hệ nhân viên thú y xã:
1. Nguyễn Văn Luân – SĐT: 0984 401 208
2. Vũ Văn Quang – SĐT: 0865 670 085
3. Đào Thị Thúy – SĐT: 0364 241 610